🔥 Gazlı Söndürme Sistemi Nedir? Kaç Çeşidi vardır?

Gazlı Söndürme Sistemleri, yangını su veya köpük kullanmadan, özel söndürme gazları ile kontrol altına alan sistemlerdir. Özellikle su ile temasın zarar verebileceği hassas alanlarda (veri merkezleri, elektrik odaları, müzeler, arşivler, laboratuvarlar vb.) tercih edilir.

📌 Çalışma Prensibi

Gazlı söndürme sistemleri, yangın algılama sistemi ile entegre çalışır. Algılama dedektörleri duman, ısı veya alevi algıladığında kontrol paneline sinyal gönderir. Panel, alarm senaryosuna göre ön uyarı verir ve ardından söndürme silindirlerini devreye sokar. Gaz, boru hattı ve nozul sistemi aracılığıyla yangın mahalline boşaltılır.

Söndürme mekanizması 3 farklı etki prensibine dayanabilir:

  1. Oksijen konsantrasyonunu düşürme (boğma etkisi)

  2. Zincirleme yanma reaksiyonunu kesme (kimyasal etki)

  3. Ortam sıcaklığını düşürme (soğutma etkisi)

📌 Kullanılan Gaz Türleri

  1. İnert Gazlar (IG-01, IG-55, IG-541 vb.)

    • Karışım halinde azot, argon ve karbondioksit içerir.

    • Ortamdaki oksijen seviyesini yaklaşık %12–15'e düşürerek yanmayı durdurur.

    • Elektriksel iletkenlikleri yoktur, çevre dostudur.

  2. Kimyasal Gazlar (FM-200, NOVEC 1230)

    • Isıyı absorbe ederek yanma reaksiyonunu durdurur.

    • Temiz gazlardır, söndürme sonrası kalıntı bırakmaz.

    • Elektronik cihazlar için güvenlidir.

  3. Karbondioksit (CO₂) Sistemleri

    • Oksijen seviyesini hızla düşürerek yangını söndürür.

    • İnsan bulunmayan alanlarda (jeneratör odaları, kablo galerileri) tercih edilir.

    • Yüksek konsantrasyonda can güvenliği açısından risklidir.

📌 Tasarım ve Standartlar

Gazlı söndürme sistemleri, uluslararası standartlara göre tasarlanır:

  • NFPA 2001 – Clean Agent Fire Extinguishing Systems

  • ISO 14520 – Gaseous Fire-Extinguishing Systems

  • EN 15004 – Avrupa standartları

Tasarım kriterleri:

  • Korunacak hacmin hacmi (m³)

  • Kaçış süresi (hold time)

  • Gaz konsantrasyonu (minimum % konsantrasyon)

  • Nozul yerleşimleri ve dağılım hesapları

  • Gaz silindirlerinin dolum basıncı (200–300 bar tipik)

📌 Avantajları

  • Su ve köpük sistemlerine kıyasla hassas cihazlara zarar vermez.

  • Söndürme sonrası temizlik gerektirmez.

  • Elektriksel iletkenliği yoktur.

  • Hızlı boşalma süresi (10 sn – 60 sn arası).

  • Uluslararası çevre standartlarına uygundur (NOVEC 1230, ozon tabakasına zarar vermez).

📌 Kullanım Alanları

  • Veri merkezleri ve server odaları

  • Elektrik pano ve trafo merkezleri

  • Müzeler, kütüphaneler ve arşivler

  • Telekomünikasyon odaları

  • Laboratuvarlar

  • Sanayi tesislerindeki hassas üretim hatları

📌 Bakım ve Kontrol

  • Yıllık silindir basınç kontrolü

  • Algılama ve alarm sistemleri testleri

  • Boru hattı sızdırmazlık kontrolleri

  • Nozul ve vana fonksiyon testleri

  • Uluslararası standartlara uygun periyodik bakım raporları

Omega Technic, gazlı söndürme sistemlerinde projelendirme, montaj, bakım ve periyodik kontrol hizmetlerini, TS EN ve NFPA standartlarına uygun olarak sunmaktadır.