Teknik Kütüphane

🔥 Sprinkler Söndürme Sistemi Nedir?

Sprinkler Söndürme Sistemleri, yangını başlangıç aşamasında algılayarak söndürmek üzere tasarlanmış, otomatik yangın söndürme sistemleridir. Sistem, boru hattı, kontrol vanaları, sprinkler başlıkları, uyarı ekipmanları ve pompa gruplarından oluşur.

📌 Çalışma Prensibi

Her sprinkler başlığı, belirlenmiş sıcaklık değerine göre kalibre edilmiş cam tüpler veya fusible link mekanizmalarıyla donatılmıştır. Ortam sıcaklığı, cam tüp içerisindeki sıvının genleşme noktasına (ör. 57°C, 68°C, 79°C) ulaştığında cam tüp patlar ve basınçlı su yangın mahalline boşalır. Sistem, sadece yangının meydana geldiği bölgedeki sprinkler başlıklarının açılmasıyla lokal müdahale sağlar.

📌 Sistem Türleri

1. Islak Borulu Sprinkler Sistemleri (Wet Pipe Systems)

   • Boru hattı sürekli su ile doludur.

   • En hızlı tepkiyi veren sistem tipidir.

   • TS EN 12845 ve NFPA 13 standartlarına uygundur.

2. Kuru Borulu Sprinkler Sistemleri (Dry Pipe Systems)

   • Borular azot veya basınçlı hava ile doludur.

   • Donma riski olan açık veya soğuk mahallerde tercih edilir.

   • Su, vana açıldığında boru hattına girer.

3. Deluge (Boşaltma) Sistemleri

   • Sprinkler başlıkları sürekli açık tiptedir.

   • Algılama sistemi ile senkronize çalışır.

   • Yüksek tehlike sınıfındaki (raf depoları, akaryakıt tesisleri vb.) alanlarda kullanılır.

4. Pre-Action Sprinkler Sistemleri

   • Boru hattı normalde boş durumdadır.

   • Yangın algılama sistemi devreye girdiğinde borulara su dolar.

   • Veri merkezleri, müzeler, kütüphaneler gibi su hasarının kritik olduğu alanlarda tercih edilir.

📌 Tasarım Kriterleri

Sprinkler sistemlerinin tasarımı, TS EN 12845, NFPA 13, FM Global ve benzeri uluslararası standartlara göre yapılır. Hesaplamalarda dikkate alınan bazı temel parametreler:

• Tehlike sınıfları: Light Hazard, Ordinary Hazard, Extra Hazard

• Su debisi ve basınç ihtiyacı (Litre/dakika, bar)

• Kaplama alanı: Sprinkler başlıklarının birbirine olan mesafesi (3–4 m tipik)

• Tavan yüksekliği ve alanın kullanım amacı

• Pompa kapasitesi ve su deposu hacmi

📌 Avantajları

• Yangını otomatik olarak kontrol altına alır.

• Lokal müdahale özelliği ile sadece gerekli alana su boşaltır.

• Hızlı tepki süresi sayesinde can ve mal kaybını minimuma indirir.

• Tasarım, montaj ve bakım uluslararası standartlara göre yapılırsa uzun ömürlüdür.

📌 Bakım ve Periyodik Kontrol

Sprinkler sistemleri, TS EN 12845'e göre yıllık test ve periyodik kontrollerden geçirilmelidir.

• Vanaların çalışırlığı,

• Basınç ve debi testleri,

• Sprinkler başlıklarının fiziki kontrolü,

• Alarm ekipmanlarının fonksiyon testleri yapılmalıdır.

Omega Technic olarak, tasarım, projelendirme, montaj ve bakım süreçlerinde ulusal ve uluslararası normlara uygun hizmet sunuyoruz.

🔥 Gazlı Söndürme Sistemi Nedir? Kaç Çeşidi vardır?

Gazlı Söndürme Sistemleri, yangını su veya köpük kullanmadan, özel söndürme gazları ile kontrol altına alan sistemlerdir. Özellikle su ile temasın zarar verebileceği hassas alanlarda (veri merkezleri, elektrik odaları, müzeler, arşivler, laboratuvarlar vb.) tercih edilir.

📌 Çalışma Prensibi

Gazlı söndürme sistemleri, yangın algılama sistemi ile entegre çalışır. Algılama dedektörleri duman, ısı veya alevi algıladığında kontrol paneline sinyal gönderir. Panel, alarm senaryosuna göre ön uyarı verir ve ardından söndürme silindirlerini devreye sokar. Gaz, boru hattı ve nozul sistemi aracılığıyla yangın mahalline boşaltılır.

Söndürme mekanizması 3 farklı etki prensibine dayanabilir:

1. Oksijen konsantrasyonunu düşürme (boğma etkisi)

2. Zincirleme yanma reaksiyonunu kesme (kimyasal etki)

3. Ortam sıcaklığını düşürme (soğutma etkisi)

📌 Kullanılan Gaz Türleri

1. İnert Gazlar (IG-01, IG-55, IG-541 vb.)

   • Karışım halinde azot, argon ve karbondioksit içerir.

   • Ortamdaki oksijen seviyesini yaklaşık %12–15'e düşürerek yanmayı durdurur.

   • Elektriksel iletkenlikleri yoktur, çevre dostudur.

2. Kimyasal Gazlar (FM-200, NOVEC 1230)

   • Isıyı absorbe ederek yanma reaksiyonunu durdurur.

   • Temiz gazlardır, söndürme sonrası kalıntı bırakmaz.

   • Elektronik cihazlar için güvenlidir.

3. Karbondioksit (CO₂) Sistemleri

   • Oksijen seviyesini hızla düşürerek yangını söndürür.

   • İnsan bulunmayan alanlarda (jeneratör odaları, kablo galerileri) tercih edilir.

   • Yüksek konsantrasyonda can güvenliği açısından risklidir.

📌 Tasarım ve Standartlar

Gazlı söndürme sistemleri, uluslararası standartlara göre tasarlanır:

• NFPA 2001 – Clean Agent Fire Extinguishing Systems

• ISO 14520 – Gaseous Fire-Extinguishing Systems

• EN 15004 – Avrupa standartları

Tasarım kriterleri:

• Korunacak hacmin hacmi (m³)

• Kaçış süresi (hold time)

• Gaz konsantrasyonu (minimum % konsantrasyon)

• Nozul yerleşimleri ve dağılım hesapları

• Gaz silindirlerinin dolum basıncı (200–300 bar tipik)

📌 Avantajları

• Su ve köpük sistemlerine kıyasla hassas cihazlara zarar vermez.

• Söndürme sonrası temizlik gerektirmez.

• Elektriksel iletkenliği yoktur.

• Hızlı boşalma süresi (10 sn – 60 sn arası).

• Uluslararası çevre standartlarına uygundur (NOVEC 1230, ozon tabakasına zarar vermez).

📌 Kullanım Alanları

• Veri merkezleri ve server odaları

• Elektrik pano ve trafo merkezleri

• Müzeler, kütüphaneler ve arşivler

• Telekomünikasyon odaları

• Laboratuvarlar

• Sanayi tesislerindeki hassas üretim hatları

📌 Bakım ve Kontrol

• Yıllık silindir basınç kontrolü

• Algılama ve alarm sistemleri testleri

• Boru hattı sızdırmazlık kontrolleri

• Nozul ve vana fonksiyon testleri

• Uluslararası standartlara uygun periyodik bakım raporları

Omega Technic, gazlı söndürme sistemlerinde projelendirme, montaj, bakım ve periyodik kontrol hizmetlerini, TS EN ve NFPA standartlarına uygun olarak sunmaktadır.

🔥 Köpüklü Söndürme Sistemi Nedir?

Köpüklü Söndürme Sistemleri, özellikle yanıcı sıvıların (akaryakıt, kimyasal solventler, petrol türevleri vb.) bulunduğu alanlarda yangınla mücadelede kullanılan en etkili yöntemlerden biridir. Su ve köpük konsantresinin belirli oranlarda karıştırılmasıyla oluşturulan köpük, yanıcı yüzeyin üzerinde oksijenle teması kesen bir tabaka oluşturarak yangını kontrol altına alır.

📌 Çalışma Prensibi

• Köpük, su + köpük konsantresi + hava karışımından oluşur.

• Yangın yüzeyine yayılan köpük, yanıcı yüzey ile oksijen arasına bariyer oluşturur.

• Ayrıca soğutma etkisi sağlar ve yeniden alevlenmeyi önler.

📌 Köpük Türleri

1. Düşük Genleşmeli Köpük (Low Expansion)

   • En yaygın kullanılan sistemdir.

   • Akaryakıt depoları, hangarlar, dolum tesislerinde tercih edilir.

2. Orta Genleşmeli Köpük (Medium Expansion)

   • Yangın yüzeyini hızlı kaplar, özellikle dökülme alanlarında etkilidir.

3. Yüksek Genleşmeli Köpük (High Expansion)

   • Büyük hacimlerin (depolar, hangarlar, gemi ambarları) doldurulmasında kullanılır.

   • Gaz ve buhar yangınlarına karşı da etkilidir.

📌 Köpük Sistemleri Türleri

• Köpük Sprinkler Sistemleri → Sprinkler ile entegre çalışır, geniş alanlarda etkilidir.

• Köpük Monitörleri → Açık alanlarda, uzun menzilli söndürme sağlar.

• Köpük Jeneratörleri → Yüksek genleşmeli köpük üretir, büyük hacimlerde kullanılır.

• Köpük Dolapları → Acil müdahale için manuel sistemlerdir.

📌 Standartlar ve Tasarım

Köpüklü sistemler aşağıdaki uluslararası standartlara göre tasarlanır:

• NFPA 11 – Foam Systems

• NFPA 16 – Foam-Water Sprinkler Systems

• EN 13565 – Avrupa Köpüklü Söndürme Sistemleri Standardı

Tasarım kriterleri:

• Korunan alanın büyüklüğü ve risk sınıfı

• Köpük konsantresi tipi (AFFF, Protein Bazlı, Sentetik vb.)

• Karışım oranı (genellikle %3 – %6)

• Köpük uygulama süresi ve yoğunluğu

📌 Avantajları

• Yanıcı sıvı yangınlarında en etkili çözümdür.

• Yeniden alevlenmeyi önler.

• Suya göre daha düşük tüketimle daha geniş alan kaplar.

• Hem otomatik hem de manuel kullanım imkanı vardır.

📌 Kullanım Alanları

• Akaryakıt depolama tesisleri

• Kimya endüstrisi ve solvent depoları

• Havaalanı hangarları

• Rafineriler ve petrokimya tesisleri

• Liman ve tanker dolum alanları

• Enerji santralleri

📌 Bakım ve Kontrol

• Köpük konsantresi numune analizi (yılda en az 1 kez)

• Pompa ve dozajlama sistemleri kontrolü

• Nozul ve monitör testleri

• Boru hattı sızdırmazlık testleri

• Periyodik sistem fonksiyon testleri

Omega Technic, köpüklü söndürme sistemlerinin projelendirilmesi, montajı, bakım ve periyodik kontrollerini uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirmektedir.

🔥 Yangın Dolapları & Hidrant Sistemleri Nadir?

Yangın dolapları ve hidrant sistemleri, yangınla mücadelede ilk müdahale ekipmanlarını barındıran ve yangının büyümesini engelleyen temel sistemlerdir. Hem bina içi hem de bina dışı güvenliği sağlamak için tasarlanmışlardır ve yangın yönetmelikleri gereği birçok yapıda zorunlu olarak bulundurulmaktadır.

📌 Yangın Dolapları

Yangın dolapları, binaların kolay erişilebilir noktalarına yerleştirilen, içerisinde hortum, lans ve vana gibi ekipmanların bulunduğu kapalı ünitelerden oluşur.

• Standart Hortumlar: 20–30 metre uzunluğunda, 1" veya 2" çapında basınca dayanıklı hortumlar.

• Lans ve Nozullar: Yangına müdahalede suyun yönlendirilmesini sağlayan parçalar.

• Otomatik ve Manuel Dolaplar: Otomatik tiplerde vana açıldığında su akışı başlar, manuel tiplerde hortum tamamen açılmalıdır.

Yangın dolapları, bina içinde hızlı müdahale olanağı sağladığı için yangının başlangıç aşamasında kontrol altına alınmasına büyük katkı sağlar.

📌 Hidrant Sistemleri

Hidrantlar, genellikle bina dışında yer alan ve itfaiye ekiplerinin yangına müdahale edebilmesi için su kaynağı sağlayan ekipmanlardır.

• Yer Üstü Hidrantları: Kolay erişim için yer seviyesinin üzerinde bulunur.

• Yer Altı Hidrantları: Estetik ve güvenlik gerekçesiyle zeminin altında bulunur, özel aparatlarla açılır.

• Debi ve Basınç: Hidrantlar genellikle 2,5" çıkış çapına sahip olup, yüksek debide su sağlamaya uygundur.

Bu sistemler, itfaiye ekiplerinin bina dışında güçlü ve sürekli bir su kaynağına ulaşmasını sağlayarak yangının kontrol altına alınmasını hızlandırır.

📌 Teknik Standartlar

Yangın dolapları ve hidrant sistemleri, TS EN 671, TS EN 14384 ve ilgili uluslararası standartlara uygun şekilde projelendirilmelidir. Sistem tasarımında:

• Statik ve dinamik basınç değerleri,

• Debi kapasitesi,

• Boru çapları ve malzemeleri,

• Acil durum erişim noktaları,
  dikkatle hesaplanmalıdır.

📌 Bakım ve Periyodik Kontrol

Bu sistemlerin etkinliği, düzenli bakım ve periyodik testlerle garanti altına alınır.

• Hortum ve lansların fiziki kontrolü,

• Hidrant çıkış basınçlarının ölçümü,

• Vana ve bağlantı noktalarının sızdırmazlık kontrolü,

• Dolap kapaklarının kolay açılabilirliği,
  periyodik olarak kontrol edilmelidir.

✅ Sonuç

Yangın dolapları ve hidrant sistemleri, yangın güvenlik altyapısının vazgeçilmez parçalarıdır. Doğru projelendirme, kaliteli malzeme seçimi ve düzenli bakım sayesinde yangına ilk müdahale süresi kısalır, can ve mal güvenliği en üst seviyede korunur.

☀️ Merkezi Isıtma Sistemleri Nelerdir?

Merkezi ısıtma sistemleri, bir bina veya tesisin tamamına tek bir merkezden ısı enerjisi üreterek dağıtmayı sağlayan sistemlerdir. Özellikle çok katlı konutlar, siteler, oteller, hastaneler ve endüstriyel tesislerde tercih edilen bu sistemler; enerji verimliliği, kolay kontrol ve bakım avantajlarıyla öne çıkar.

📌 Çalışma Prensibi

Merkezi ısıtma sistemlerinde, genellikle kazan, kombi veya ısı pompası gibi bir merkezde üretilen sıcak su, boru tesisatı üzerinden radyatörler, fan-coil cihazları veya yerden ısıtma sistemlerine dağıtılır.

• Isı Üretimi: Katı, sıvı, gaz yakıtlı kazanlar veya yenilenebilir enerji kaynakları kullanılabilir.

• Isı Dağıtımı: Sıcak su veya buhar, boru hatları ile tüketim noktalarına taşınır.

• Isı Transferi: Radyatörler, konvektörler veya yerden ısıtma panelleri aracılığıyla mekâna ısı yayılır.

📌 Avantajları

• Enerji Verimliliği: Merkezi kontrol sayesinde daha az yakıt tüketimi.

• Ekonomik Çözüm: Özellikle büyük yapılarda bireysel sistemlere göre daha düşük işletme maliyeti.

• Konfor: Tüm mekânlarda dengeli ve sürekli ısı dağılımı.

• Kolay Yönetim: Tek noktadan izleme ve kontrol imkânı.

📌 Kullanım Alanları

• Apartman ve site projeleri

• Rezidans ve oteller

• Hastane ve okul binaları

• Fabrika ve endüstriyel tesisler

📌 Teknik Standartlar

Merkezi ısıtma sistemleri, TS EN 12828 (Bina Isıtma Sistemleri – Su Tabanlı Isıtma Sistemlerinin Tasarımı) ve ilgili yönetmeliklere uygun şekilde projelendirilmelidir. Tasarımda dikkat edilen başlıca faktörler:

• Isı kaybı hesapları,

• Kazan kapasite seçimleri,

• Boru çapı ve pompa debileri,

• Yalıtım standartları.

📌 Bakım ve Servis

Merkezi ısıtma sistemlerinin uzun ömürlü ve güvenli çalışabilmesi için düzenli bakım şarttır:

• Kazan ve brülör temizliği,

• Boru hattı ve genleşme tankı kontrolü,

• Pompa ve vana bakımları,

• Su basıncı ve sıcaklık ölçümleri.

✅ Sonuç

Merkezi ısıtma sistemleri, özellikle büyük ölçekli yapılarda konfor, güvenlik ve enerji verimliliği sağlayan ideal çözümlerdir. Profesyonel projelendirme ve düzenli bakım ile uzun yıllar boyunca verimli şekilde çalışır.

❄️ Klima ve VRF Sistemleri Nelerdir?

Klima ve VRF (Variable Refrigerant Flow – Değişken Soğutucu Akışkan Debili) sistemleri, binalarda iklimlendirme ihtiyacını karşılayan modern çözümler arasında yer almaktadır. Gelişmiş teknolojileri sayesinde hem soğutma hem de ısıtma sağlayabilen bu sistemler, konutlardan ticari yapılara kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.

📌 Klima Sistemleri

Klimalar, tek bir iç ve dış üniteden oluşan split tiplerden, çoklu iç ünitelerle çalışan multi-split sistemlere kadar farklı çeşitlerde uygulanabilir.

• Split Klimalar: Evler ve küçük ofisler için uygundur.

• Multi-Split Klimalar: Bir dış üniteye bağlı birden fazla iç ünite ile çalışır.

• Kanal Tipi Klimalar: Geniş mekânlarda gizli tesisatla homojen hava dağılımı sağlar.

📌 VRF Sistemleri

VRF sistemleri, tek bir dış ünite grubuna bağlı çok sayıda iç üniteyi aynı anda kontrol edebilen gelişmiş iklimlendirme sistemleridir.

• Enerji Verimliliği: Gereken kapasiteye göre soğutucu akışkanı ayarlayarak minimum enerji tüketimi sağlar.

• Bağımsız Kontrol: Her iç ünite ayrı sıcaklıkta çalıştırılabilir.

• Esnek Tasarım: Farklı kapasite ve mimari ihtiyaçlara kolayca uyarlanabilir.

• Uzun Borulama Mesafeleri: Büyük yapılarda uygulama kolaylığı sunar.

📌 Avantajları

• Yüksek Konfor: Hem ısıtma hem soğutma modunda çalışabilme.

• Sessiz Çalışma: Gelişmiş fan ve kompresör teknolojileri ile düşük ses seviyesi.

• Enerji Tasarrufu: Inverter teknolojisi sayesinde %30'a varan enerji tasarrufu.

• Uzaktan Kontrol: Merkezi kontrol panelleri veya akıllı otomasyon sistemleri ile yönetim.

📌 Kullanım Alanları

• Konut ve rezidans projeleri

• Ofis ve iş merkezleri

• Otel ve hastaneler

• Alışveriş merkezleri

• Endüstriyel tesisler

📌 Teknik Standartlar

VRF ve klima sistemleri, ASHRAE, ISO 5151, EN 378 gibi uluslararası standartlara uygun şekilde tasarlanmalı ve montajı yapılmalıdır. Tasarımda;

• Isı yükü ve soğutma yükü hesapları,

• İç ünite – dış ünite kapasite uyumu,

• Borulama mesafeleri ve çap hesapları,

• Yoğuşma tahliye sistemleri,
  gibi teknik detaylara dikkat edilmelidir.

📌 Bakım ve Servis

Uzun ömürlü ve verimli kullanım için düzenli bakım şarttır:

• Filtre temizliği,

• Gaz basıncı kontrolü,

• Elektrik bağlantılarının kontrolü,

• Dış ünite kondanser temizliği.

✅ Sonuç

Klima ve VRF sistemleri, modern binaların iklimlendirme ihtiyaçlarına konfor, enerji verimliliği ve esnek çözümler sunar. Profesyonel mühendislik, doğru montaj ve düzenli bakım ile uzun yıllar güvenle kullanılabilir.